Zaginiona kronika Jarosława- proboszcza kapituły płockiej.
Poszukujemy lokalnej płockiej kroniki, wymienionej w XII wieku (sic!), jako spisanej cyrylickimi (greckimi) literami. Księga w języku słowiańskim, zapisana głoskami greckimi- takie opisy pozostały w literaturze. Nie wiemy, czy coś podobnego nie znajduje się w Płocku do dziś?
Kronika Christiana to zagadka literacka. Miała ona cytować zagadkową Kronikę Jarosława, proboszcza kapituły płockiej, opisującej dzieje zupoełnie zamierzchłe, między innymi tajemniczą wyprawę rzymskich badaczy ok. 17 r.p.n.e. Badacze wysłani z południa Europy mieli badać północ kontynentu. Wszyscy prawie pochorowali się z zimna, jedynie jeden uczestnik tej wyprawy przeżył, a jej wyniki zapisano w tajemniczej kronice płockiegoproboszcza, oczywiście niezachowanej po dziś dzień.
Wyprawa badawcza z 17 roku p.n.e. sama w sobie jest ciekawym epizodem w opisach eksploracji tych terenów w czasach rzymskich. Nie wydaje się ona li tylko fikcją literacką. Jej opis zawdzięczamy odpisom z zaginionej współcześnie kroniki Chrystiana, jednego z pierwszych biskupów pruskich.
wg Kronika polska, litewska, żmódzka i wszystkiej Rusi Maciejá ..., Tom 1 Autorzy Maciej Stryjkowski,Mikołaj Malinowski,Ignacy Daniłowicz, str. 43
Kronika Christiana to zagadka literacka. Miała ona cytować zagadkową Kronikę Jarosława, proboszcza kapituły płockiej, opisującej dzieje zupoełnie zamierzchłe, między innymi tajemniczą wyprawę rzymskich badaczy ok. 17 r.p.n.e. Badacze wysłani z południa Europy mieli badać północ kontynentu. Wszyscy prawie pochorowali się z zimna, jedynie jeden uczestnik tej wyprawy przeżył, a jej wyniki zapisano w tajemniczej kronice płockiegoproboszcza, oczywiście niezachowanej po dziś dzień.
Wyprawa badawcza z 17 roku p.n.e. sama w sobie jest ciekawym epizodem w opisach eksploracji tych terenów w czasach rzymskich. Nie wydaje się ona li tylko fikcją literacką. Jej opis zawdzięczamy odpisom z zaginionej współcześnie kroniki Chrystiana, jednego z pierwszych biskupów pruskich.
wg Dzieje starozytne narodu litewskiego, Tom 2 Autorzy Teodor Narbutt
Hartknoch w svvojej historyi pruskiej na stronicy 20 uwiadamia ze Cbrystyan pierwszy Biskup Chelmmski czyli Pruski autor kroniki uwazanej za zaginiona tycza cej siç staro zytnych Prussów cytowanej przez Granawa Hen nebergera i Waisseliusza i Lukasza Dawida ta koz kronikarzy pruskich uwiadamia ? rzeczacb postrzezonych przez podróinika Bitynskiego zwa nego Divanis jakoby na lat 17 przed Chrystusem krainç pozniej nazwana Prussya zwiedzaja cego My zbierzemy podania u Hartknocha opisane z do daniem rzeczy poczerpniçtych przez nas z kroniki Lukasza Dawida nieznanej taratemu który miat pod rçka kronikç Biskupa Chrystyana Astrouomowie uomowie z Salury mîasta Bityiiskiego przejçci cie kawoscia zbadania czy tez w koncn siódmego pasa uiebieskiego to jesf w osmym pasie wystawio nym na zimno nadzwyczajne mieszkaja ludzie wy prawili niektórych podrózników día nalezytego wywiedzenia siç Ci przebyli rozlegíe krainy Tar taryb dalej przez Roxolania wielkie panstwo Sl a wian potém przez ziemic Wenedovv i Alanów zaszli do Liwonii Z tej krainy po przebyciu znacznej przestrzeni woda trafili do ziemi rozle gîej i pustej która eadnego staîego nazwania nie miaîa nazywano ja bowiem raz Sargatia czy Sargaga drugi raz Gélida albo tez V atinia i rozmaicie inaczej Podrózowali po niej wzdiuz i wszerz lecz z nikim sîç rozraówié niepotrafili wreszcie kilku Wenedów z Sarmacyi przybyîych znalezli z któremi siç mogli nieco w mowie ro zumiec Wenedzi zaá te kraiuç nazywali Ultni geria a ludzi tamecznych Ulmigeri Za ich wiçc poraoca nzupefniali swoje badania których tresc byla taka Kraj zupelnie dziki nie ma w niiu ani miast ani wsi ani zadnych budowanych trwale domow Lud jest zdziczaîy i barbarzynski przy tém jednak îagodnego obejscia siç pokoj miîujacy i goscinny Mieszka nad wodami pod cieniem drzew w chahipach z trzciny plecionych i glina oblepionych Z podobnego materyaíu i odzicz so bie sporza dza zeglugi zadnej nie zna roli nieuprawia prawia zyje rybami prócz wody innych napojow nieuzywa Ziemîa obfita w wody przerzniçta je ziorami rzekami bardzo przy tern lesista Za bo gow czcza Síonce i Xiçzyc Pisnio jest rzeczç u nich nieznana przeto pojac nie mog jak mo zna przez wykreélenie liter przeslaó rayáli swoje ai v odlegte strony Rachubç dni i obróty Xiç yca ziiacza wplatanemi w koszyk paîeczkami albo Avezelkami na sznurku Królikowi swojeniu zwa nemu Masos najpiçkriiejsze dzieci przynoszq w dani Król ten mieszka w íiinej osadzie i tam dzieci owe boduje Przepçdzaja czas na btogiém próznowaniu a zimq prawie ciagle épia Mçzczy zni maja po trzy zony przestaja z niemi kiedy i gdzie chca niewstydza c siç niczyjej obecnosci ponievvaz w takich rzeczach wstyd u nich miejsca nie ma obcuja z zonami wspólnie i naprzemiany gdzie jest ma z tam zona bydz musi chociaz wiele uzy waj niewiast przeciez mato n nich jest dzieci 233 Podróznicy Bityiiscy mieli czas dowiedzenia sie o tém nalezycie gdyz byli zaskoczeni w tym kraju przez zime ciezka bardzo gdzie i przezimowali Gdy lato nadeszîo pochorovvali i wszyscy umarli prócz jednego nazwiskiem Divones On trafit do miasta Slawianskiego Plocka gdzie takoz nmart niebawnie l odlug zas Tidemanna miat powrócié cié szczçslivvie do Bitynii i Opisanie podrózy tcgo Divonesa pozostalo w rçkopismie które siç dostalo Proboszczowi KatedralnemnPlockiemu Ja roslawowi czyli raczej znalezione bylo przez Bi skupa Chrystyana w krouice przez tego Jarosla va pisanej Míala to bydz xiçga w jezyku sîa wiaiiskim pisana gloskami greckiemi 2 Eiskup Chelmiiiski z prostota i prawdorzecznoácia zosta wil w kronice swojej wyci gz pisma Plockiego kronikarza 3 Caía zaá ta rzecz w glówniejszych szczególach swoich wytrzymaia krytykç iiajlepszych znawców starozytnosci pótnocnycli 4 Mniemaiio tylko ze pod nazwaniem Divonesa ukrywa siç któá z astronomów rzymskicb przeznaczonych do wymierzania pólnocnej Earopy który pomiar roz poczfty od Juliusza Cczara trwat nieprzerwanie az do dziesi tego Konsulatu Augusta Oktawíana czyli do roku 24 przed Chrystusem Naczelnikiem 1 Kronika rçkopisna str 4 U Yoigta Gesch Preuss B I S 52 2 Lucas David B I S 10 Jcj tytuf Líber originis et furiarum gentis Brutorum 3 O istnieniu rzeczywistém kroniki Biskupa Chrystyana ktúra míala tytul Líber filiorum Belial cum suis superstitionibus Bruliae faclionis incipit cum molestia cordis Którcj poczatek stanovviía kronika Jarostawa a dalej wlasne postrzezenia nie ma w tpliwosci wedtug tego ?? w tej materyi Pan Voigt napisai Gesch Preuss ? I S 617 sequ Beilage N I 4 Baieri opuscular p 43o Kotzebue ältere Gesch Preus ? I S 35 36 Voigt Gesch Preuss ? I S ?2 sequ zaá tych Topografów miat bydz niejakis Teodorem Teodatem czy Tironem nazywany i Podîug naszego zdania wa tpic nie raoína ze tej zicmi w stanie pierwotnej dziecinnosci zosta jncy który nazwano Ulraigerami dla tego podobno ze postrzezonym zostal w kramie Ulmigeryi po niej za wieku Cbrystyana albo Jarosíawa ??? uikarzy tak nazywanej on zas sam albo uie miat zadnego pewnego narzeczenia albo eszcze jak ina czej siç nazywaí Moze Mazy Mazosy dawno bytni mieszkaiicy Mazowsza przed przybyciem Slavvian a potéin od nich wycisniçci do pustyri nad Ossa i Drwçca gdzie byta Ulmigei ya potém tam poznani zostali przez Divonesa bçda ny w dan nictvvie królika czy rozkazodavvcy siawiariskiego w Mazowszu día lego Masosem nazywanego któ remu dziecmi dan oplacali Jarosîaw i Chrystyan kronikarze zyli w tych wiekach kiedy odkrycia nowoczesne narodow na podobncj stopie cywili zacyi beda cycb jak mieszkaricy Ulmigiryi z któ remi wynalezienie Ameryki dopiéro w piçtnastym wieku poznajomito wiadomemi jeszcze nie byíy a zatéra jezeliby szlo im o napisanie zmyslerí wzo ru nie mieliby i ze swojego domyshi nie przy szloby im skreslic tak prawdziwego obraza dzieci przyrodzenia Widaó przeto ze wzór byl wziçty z natury która zawsze i wszedzie jest jednaka
wg Dzieje starozytne narodu litewskiego, Tom 2 Autorzy Teodor Narbutt
zebrał i wstępem opatrzył: Adam Fularz
Komentarze